دسته‌بندی نشده
ضمایر روسی [راهنمای کامل ضمایر در زبان روسی]
در این درس از دروس کلمات روسی با تلفظ فارسی به مبحث ضمایر روسی می‌پردازیم. ضمایر در هر زبانی از دسته مباحث کلیدی هستند که در سطوح مختلف به آن‌ها پرداخته می‌شود. در بخش ابتدایی این مقاله شما را با مفهوم ضمیر آشنا می‌کنیم و سپس به معرفی ضمایر در زبان روسی می‌پردازیم. با روسی با مینو همراه باشید.
ضمیر چیست؟
ضمیر که در زبان روسی به آن местоиме́ние می‌گویند، کلمه‌ای است که به‌صورت کنایه از کسی، چیزی، یک ویژگی یا یک کمیت جای کلمه دیگر می‌نشیند و می‌تواند نقش آن کلمه را هم بگیرد. مثال:
زهرا به خانه رفت.
او به خانه رفت.
«او» ضمیری است که به‌جای اسم زهرا نشسته است و یک ضمیر فاعلی است.
زهرا به خانه رفت.
زهرا به آنجا رفت.
«آنجا» ضمیری است که به‌جای اسم خانه نشسته و ضمیر اشاره است. چند مثال روسی را باهم ببینیم:
| ترجمه | مثال |
|---|---|
| بیست کتاب آنجا هستند. | .Двадцать книги там |
| تعدادی کتاب آنجا هستند. | .Столько книги там |
کلمه столько ضمیری است که جایگزین عدد بیست شده است.
| ترجمه | مثال |
|---|---|
| ساشا اینجا زندگی می‌کند. | .Саша живёт здесь |
| او اینجا زندگی می‌کند. | Он живёт здесь |
Он ضمیری است که جایگزین نام саша شده است. کلماتی که در مثال‌های بالا به‌صورت پررنگ نوشته شده‌اند، ضمیرهایی هستند که جایگزین کلماتی در جملات شده‌اند. این کلمات می‌توانند صفت، اسم، عدد یا قید باشند. به این کلمات کلمات ضمیرگونه می‌گویند.
انواع ضمایر زبان روسی
در زبان روسی، ضمایر را براساس مفهوم و ویژگی‌های دستوری، به انواع مختلفی تقسیم می‌کنند. این 9 دسته عبارتند از:
- ضمایر شخصی (ли́чное местоиме́ное)
- ضمایر ملکی (притяжа́тельное местоиме́ное)
- ضمایر پرسشی (вопроси́тельное местоиме́ное)
- ضمایر اشاره (указа́тельное местоиме́ное)
- ضمایر موصولی (относи́тельное местоиме́ное)
- ضمایر مبهم (неопределённное местоиме́ное)
- ضمایر نفی (отрица́тельное местоиме́ное)
- ضمایر متممی (определи́тельное местоиме́ное)
- ضمایر انعکاسی (возвра́тное местоиме́ное.
در ادامه به بررسی هرکدام از انواع ضمایر روسی می‌پردازیم:
1. ضمایر شخصی (ли́чное местоиме́ное)
ضمایر شخصی یا ضمایر فاعلی جانشین اسم یا شخص می‌شوند. اسمی که ضمیر شخصی جانشین ان می‌شود، مرجع ضمیر است. ضمایر فاعلی در زبان روسی را در جدول زیر می‌بینید:
| ترجمه | ضمیر شخصی |
|---|---|
| من | я |
| تو | ты |
| او (مذکر) | он |
| او (مونث) | она |
| او (خنثی) | оно |
| ما | мы |
| شما | вы |
| آن‌ها | они |
برای درک بیشتر ضمایر شخصی مثال‌های زیر را ببینید:
| Они ехали в университет | .Антон и саша ехали в университет |
| آن‌ها به داشنگاه رفتند | انتون و ساشا به دانشگاه رفتند |
ضمایر فاعلی در حالت‌های دستوری مختلف متغیر است که در دروس دیگری به این موضوع می‌پردازیم.
اگر می‌خواهید در یک دوره حرفه‌ای زبان روسی شرکت کنید، حتما نگاهی به دوره آموزش زبان روسی بیندازید.
2. ضمیر ملکی (притяжа́тельное местоиме́ное)
ضمایر ملکی همراه با اسم و قبل از آن‌ها به کار می‌روند و مالکیت و تعلق یک اسم (مملوک) را، به کسی یا چیزی (مالک) بیان می‌کنند و به سوال чей? به‌معنی مال چه کسی پاسخ می‌دهند. ضمایر ملکی دارای ویژگی‌های دستوری شمار، جنس، حالت، جاندار و بی‌جان بودن هستند. این ویژگی‌ها همگی از نوع تغییردهنده هستند؛ درنتیجه ضمیر ملکی باتوجه‌به ویژگی‌های دستوری مالک تغییر پیدا می‌کند. برای درک بیشتر این موضوع جدول زیر را ببینید.
| Чей? مذکر | Чья? مونث | Чьё? خنثی | Чьи? جمع |
|---|---|---|---|
| Мой город شهر من |
Моя комната اتاق من |
Моё окно پنجره من |
Мои столы میزهای من |
| Твой город شهر تو |
Твоя комната اتاق تو |
Твоё окно پنجره تو |
Твои столы میزهای تو |
| Его город شهر او |
Его комната اتاق او |
Его окно پنجره او |
Его столы میزهای او |
| Её город شهر او |
Её комната اتاق او |
Её окно پنجره او |
Её столы میزهای او |
| Наш город شهر ما |
Наша комната اتاق ما |
Наше окно پنجره ما |
Наши столы میزهای ما |
| Ваш город شهر شما |
Ваша комната اتاق شما |
Ваше окно پنجره شما |
Ваши столы میزهای شما |
| Их город شهر آن‌ها |
Их комната اتاق آن‌ها |
Их окно پنجره آن‌ها |
Их столы میزهای آن‌ها |
برای آشنایی بیشتر با ضمایر ملکی درس ضمایر ملکی در زبان روسی را بخوانید.
3. ضمایر پرسشی (вопроси́тельное местоиме́ное)
ضمایر پرسشی ضایری هستند که برای بیان سوال و ساختن جمله‌های پرسشی به کار می‌روند. می‌توانند از کلمات مختلف ضمیر گونه تشکیل شوند؛ بنابراین ویژگی دستوری مربوط به آن‌ها در هر شرایطی باتوجه‌به مشخصه‌های هر کلمه تغییر پیدا می‌کند.
Что یک ضمیر پرسشی پرکاربد به‌معنای چه چیزی است؛ مثال:
| ترجمه | مثال برای ضمیر پرسشی Что |
|---|---|
| این چیست؟ | ?Что это |
| این مداد است. | .это карандаш |
Кто یک ضمیر پرسشی پرکاربرد دیگر به‌معنای چه کسی است؛ مثال:
| ترجمه | مثال برای ضمیر پرسشی Кто |
|---|---|
| چه کسی انجاست؟ | ?кто там |
| آنتون آنجاست. | .Антон там |
دیگر ضمایر پرسشی پرکاربرد عبارتند از:
| ترجمه | ضمیر پرسشی |
|---|---|
| چطور؟ چگونه؟ کدام؟ | ?Какой |
| چندم؟ چندمین؟ | ?Каторый |
| متعلق به چه کسی؟ | ?Чей |
| کجا؟ | ?Где |
| به کجا؟ | ?Куда |
| از کجا؟ | ?Откуда |
| چگونه؟ | ?Как |
| چند؟ | ?Сколько |
4. ضمایر اشاره (указа́тельное местоиме́ное)
ضمایر اشاره در زبان روسی از آن دسته ضمایر هستند که برای بیان اشاره به کسی، چیزی، یک ویژگی، یک کمیت، یک زمان یا یک مکان به کار می‌روند. ضمایر اشاره از کلمات ضمیرگونه مختلف تشکیل می‌شوند؛ بنابراین ویژگی دستوری مربوط به آن‌ها در هر شرایطی باتوجه‌به مشخصه‌های هر کلمه تغییر پیدا می‌کند.
| ترجمه | ضمیر اشاره |
|---|---|
| این | Этот |
| آن | Тот |
| این چنین | Такой |
| آنجا | Там |
| اینجا | Тут |
| از اینجا | отсюда |
| از آنجا | оттуда |
| آن وقت | тогда |
| این چنین، این طور | так |
| این تعداد | Столько |
| ترجمه | مثال برای ضمایر اشاره |
|---|---|
| وقتی در دانشگاه بودم | Тогда я был в университете |
| او همیشه این چنین صحبت می‌کند | Он всегда говорит так |
5. ضمیر موصولی (относи́тельное местоиме́ное)
ضمایر موصولی ضمایری هستند که به‌عنوان حرف ربط، جمله‌های پایه و پیرو را به یکدیگر مرتبط می‌کنند. تمام ضمایر پرسشی ضمایرموصولی را تشکیل می‌دهند. می‌توانید این ضمایر را در جدول زیر ببینید:
| ترجمه | ضمیر موصولی |
|---|---|
| چیزی که | кто |
| کسی که | что |
| کدام | Какой |
| آنکه | Каторый |
| متعلق به | Чей |
| جایی که | Где |
| به جایی که | Куда |
| از جایی که | Откуда |
| طوری که | Как |
| مقداری که | Сколько |
6. ضمایر مبهم (неопределённное местоиме́ное)
ضمایری که به یک شخص نامعین یا یک چیز نامعین دلالت دارند. این ضمایر را در جدول زیر می‌بینید:
| ترجمه | ضمیر مبهم |
|---|---|
| کسی | Кое-кто Кто-нибудь Кто-то Кто-либо |
| چیزی | Кое-что Что-нибудь Что-то Что-либо |
| یک کسی | некто |
| یک چیزی | Нечто |
| گروهی، تعدادی | Несколько |
| بعضی، گروهی، تعدادی | Некоторый |
| به جایی | Кое-куда |
| وقتی | Когда-нибудь |
| جایی | Где-то |
علاوه بر مواردی که در جدول بالا گفتیم، ادات مبهم مثل -то , кое- , -нибудь , -либо , не- به انواع ضمیر پرسشی متصل شده و ضمیر مبهمی جدید می‌سازند؛ مثل:
.Некоторые студенты не были в аудитории
تعدادی از دانشجویان در کلاس حضور نداشتند.
.Кто-то сказал тебе
کسی به تو گفت.
7. ضمیر نفی ( отрица́тельное местоиме́ное)
ضمایر نفی ضمایری هستند که به وسیله آن‌ها اشخاص یا دیگر مفاهیم را به‌صورت نفی بیان می‌کنیم و معمولاً در آن‌ها پیشوندهای (не), یا (ни) به ابتدای ضمایر پرسشی متصل می‌شوند.
| ترجمه | ضمیر نفی |
|---|---|
| هیچ کس | Никто |
| به هیج جا | Никуда |
| هیج جا | Негде |
| ترجمه | مثال برای ضمایر نفی |
|---|---|
| من هیچ جا او را ندیدم | .Я нигде не встретил её |
| این اصلا دور نیست | .Это несколько недалико |
8. ضمیر متممی (определи́тельное местоиме́ное)
آن دسته از ضمایر که به‌تنهایی یا در ترکیب با یک اسم دیگر به کار می‌روند و مفاهیمی مثل «خود»، «همه»، « هر» و «دیگر» را بیان می‌کنند، ضمایر متممی هستند. ضمایر متممی دارای ویژگی‌های دستوری تغییردهنده شمار، جنس، حالت و جاندار- بی‌جان هستند.
| ترجمه | ضمیر متممی |
|---|---|
| خود، خودش | Сам Самый |
| همه | Весь |
| هر | Каждый Всякий любой |
| دیگر، دیگری | Другой иной |
| ترجمه | مثال برای ضمایر متممی |
|---|---|
| هر روز | Каждый день |
| هر دانشجو | Каждая студентка |
| همه مجلات | Все журналы |
9. ضمیر انعکاسی (возвра́тное местоиме́ное)
ضمیر انعکاسی себя یک ضمیر هم مرجع با نهاد است؛ یعنی مرجع ضمیر و نهاد یکی هستند و ضمیر، منعکس از نهاد است. به مثال زیر توجه کنید:
.Студент купил книгу для себя
دانشجو برای خودش کتاب خرید.
ضمیر себя انعکاسی از نهاد сеудент است.
سخن پایانی
در این مقاله برای شما چکیده‌ای مختصر از انواع مختلف ضمایر در زبان روسی را بیان کرده‌ایم. این مطالب برای مرور دانسته‌های قبلی‌تان یا کسب اطلاعات درباره کلیات ضمایر روسی مناسب است. در این درس سعی کردیم با مثال‌های ساده مطالب موردنیاز را به‌صورت مختصر و مفید به شما انتقال دهیم. دررابطه با انواعی از ضمیرهای نام برده شده به صورت جداگانه آموزشی در ضفحه دیگر قرارداده‌ایم که می‌توانید با مراجعه به آن اطلاعات بیشتری به دست آورید. در رابطه با دیگر ضمایر باقیمانده هم به مرور زمان مطالبی آماده خواهیم کرد.