ضمایر ملکی در زبان روسی

یکی از ابزارهای بیان مالکیت در زبان روسی استفاده از ضمایر ملکی است. به عبارت دیگر هر وقت بخواهیم مفاهیمی مثل «کتابِ من»، «خانه¬ تو» ، «کشورِ ما و… را بیان کنیم، از ضمایر ملکی استفاده می‌کنیم. در این درس از یادگیری زبان روسی به مبحث ضمایر ملکی در روسی و کلمات پرسشی ملکی می‌پردازیم. 

ضمایر ملکی جزو مباحث پایه‌ای زبان روسی هستید و در آموزش زبان روسی سطح a1 تدریس می‌شوند.

نکته مهم درباره ضمایر مالکیت در روسی این است که ضمایر ملکی تحت تاثیر جنس (مذکر، مونث یا خنثی) و شمارِ (مفرد یا جمع) کلمه‌ای هستند که در مقابل آن‌ها می‌آید؛ به عبارت دیگر مالکیت آن به ضمیر ملکی نسبت داده می‌شود. 

ضمایر ملکی روسی

همان‌طورکه می‌دانید، در روسی فقط اسامی مفرد جنسیت دارند (مذکر، مونث و خنثی) که در درس جنسیت اسامی در زبان روسی درباره آن صحبت کردیم؛ بنابراین ضمیر ملکی هر جنس با دیگری متفاوت است که در جدول زیر می‌توانید ببینید. از طرفی برای اسامی جمع تنها یک حالت برای هر ضمیر ملکی وجود دارد. در جدول زیر می‌توانید صرف ضمایر ملکی روسی را ببینید.

معنی	جمع	خنثی	مونث	مذکر
مالِ من	Мои	Моё	Моя	Мой
مالِ تو	Твои	Твоё	Твоя	Твой
مالِ ما	Наши	Наше	Наша	Наш
مالِ شما	Ваши	Ваше	Ваша	Ваш

https://dl.rusibaminoo.com/lessons/Possessiv-pronouns-mine-and-yours.mp4

ضمایر ملکی مال من و مال تو

ضمایر ملکی مال ما و مال شما

برای روشن شدن مطلب به مثال زیر توجه کنید: «کتابِ من»، ازآنجایی‌که  کلمه книга در انتها به حرف а ختم شده است، پس یک اسم مونث است؛ درنتیجه برای بیان مفهوم مالکیت (مالِ من)، طبق جدول بالا، باید از Моя استفاده کنیم؛ بنابراین کتاب من به این صورت می‌شود: Моя книга (کتابِ من).

همان‌طورکه می‌‌بینید اصلا تفاوتی نمی‌کند کتاب متعلق به یک آقاست یا یک خانم. در این ترکیب آنچه مهم است تنها جنس گرامری اسمی است که می‌خواهیم مالکیت را به آن نسبت دهیم. در جدول زیر می‌توانید مثال‌های بیشتری از نحوه استفاده ضمایر ملکی ببینید:

برادر من	Мой брат	شهر ما	Наш город
خواهر من	Моя сестра	کشور ما	Наша страна
پالتوی من	Моё пальто	متروی ما	Наше метро
دوستان من	Мои друзья	چمدان های ما	Наши чемоданы
گربه تو	Твой кот	آدرس شما	Ваш адрес
سگ تو	Твоя собака	نام خانوادگی شما	Ваша фамилия
عکس تو	Твоё фото	اسم شما	Ваше имя
اسباب بازی های تو	Твои игрушки	پاسخ های شما	Ваши ответы

برای اینکه در زبان روسی حرفه‌ای شوید، حضور یک استاد باتجربه در کنار شما الزامی است. پیشنهاد می‌کنیم سرفصل‌های دوره زبان روسی را ببینید.

ضمایر ملکی مال او (مذکر و مونث) و مالِ آن‌ها

 تا اینجا یاد گرفتیم موقع به کاربردن ضمایر ملکی мой (مالِ من)، твой (مالِ تو)، наш (مالِ ما) و ваш (مالِ شما)، توجه به جنس و شمار اسمی که مالکیت آن بیان می‌شود، اهمیت دارد؛ اما درباره سه ضمیر ملکیِ مال او (مونث)، مال او (مذکر) و مال آن‌ها قضیه برعکس می‌شود و آنچه اهمیت پیدا می‌کند، تنها جنس و شمار مالک آن شئ یا وسیله است.

به این مثال دقت کنید: می‌خواهیم بگوییم «خواهرِ او». در اینجا باید مشخص کنیم که ضمیر «او» به یک آقا اشاره می‌کند یا یک خانم. درصورتی‌که ضمیر «او» به یک آقا اشاره کند، باید از ضمیر ملکی его (مالِ او) استفاده شود. اما درصورتی‌که ضمیر «او» به یک خانم اشاره کند، باید از ضمیر ملکی её (مالِ او) استفاده کرد؛ به این صورت: Её сестра (خواهرِ او).

در حالت جمع نیز دیگر جنسیت مطرح نیست؛ پس وقتی بخواهیم بگوییم «خواهرِ آن‌ها»، ضمیر ملکی их (مالِ آن‌ها) استفاده می‌شود؛ مانند Их сестра (خواهرِ آن‌ها). به نمونه‌های زیر دقت کنید.

https://dl.rusibaminoo.com/lessons/Possessive-pronouns-her-and-theirs.mp4

ضمایر ملکی مال او و مال آن‌ها

Их مالِ آن‌ها	Её مالِ او - مونث	Его مالِ او - مذکر
برادرِ آن‌ها Их брат	برادرِ او Её брат	برادرِ او Его брат
خواهرِ آن‌ها Их сестра	خواهرِ او Её сестра	خواهرِ او Его сестра
نامه آن‌ها Их письмо	نامه او Её письмо	نامه او Его письмо
دوستانِ آن‌ها Их друзья	دوستانِ او Её друзья	دوستانِ او Его друзья

پیشنهاد می‌کنیم نگاهی هم به درس ضمایر اشاره در روسی بیندازید.

در ادامه این درس به شیوه پرسش درباره ضمایر ملکی می­‌پردازیم.

کلمات پرسشی ملکی

در این بخش می‌خواهیم یاد بگیریم چطور درباره ضمایر ملکی سوال کنیم یا به‌عبارتی مالک شئ یا وسیله و… را شناسایی کنیم؛ مثلا بپرسیم «این کتاب، مالِ چه کسی است؟» یا «ایشان، پدرِ چه کسی است؟»

مثال‌های جدول زیر را ببینید:

معنی	جمع	خنثی	مونث	مذکر
مالِ چه کسی؟	Чьи	Чьё	Чья	Чей

کلمه پرسشی ملکی чей (مالِ چه کسی) مثل ضمایر ملکی мой (مالِ من)، твой (مالِ تو)، наш (مالِ ما) و ваш (مالِ شما)، به جنسیت و شمار اسمی وابسته است که جلوی آن قرار می‌گیرد. به مثال‌های زیر توجه کنید:

این صندلی مال چه کسی است؟	?Чей это стул	این پسرِ چه کسی است؟	?Чей это сын
این کیف مالِ چه کسی است؟	?Чья это сумка	این دخترِ چه کسی است؟	?Чья это дочь
این نامه مال چه کسی است؟	?Чьё это письмо	این پالتوی چه کسی است؟	?Чьё это пальто
این وسایل مالِ چه کسی است؟	?Чьи это вещи	این سگ‌ها مالِ چه کسی است؟	?Чьи это собаки

سخن پایانی

در این مقاله درباره کاربرد ضمایر ملکی و کلمات پرسشی ملکی، به‌طور عمومی و در حالت صرفی اول (فاعلی) صحبت کردیم. همان‌طورکه دیدید، مبحث تشخیص جنس و شمارِ اسامی در زبان روسی بسیار مهم است و پایه و اساس سایر بخش‌های دستور زبان روسی را تشکیل می‌دهد. در  ضمایر ملکی هم باید در ابتدا جنس اسم به‌لحاظ گرامری و سپس شمار آن را مشخص کنیم تا بتوانیم ضمیر ملکی یا کلمه پرسشی ملکی متناسب با آن اسم را استفاده کنیم. اینکه این عبارات در حالت‌های صرفی مختلف تغییر می‌کنند، مبحث جداگانه دیگری است که در توضیح انواع حالت‌های صرفی به آن می‌پردازیم.‌

دروس پیشنهادی ما برای مطالعه شما:

صفت ها در زبان روسی

قید در زبان روسی